Jaarlijks krijgen naar schatting 130.000 mensen te maken met een vorm van hersenletsel door bijvoorbeeld een ongeluk, een herseninfarct, een tumor, een hartstilstand of een hersenbloeding. In Nederland leven naar schatting 500.000 mensen met de gevolgen van Niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Zo mogelijk dus ook jouw werknemer, die hierdoor beperkt kan worden in zijn of haar werkzaamheden of zelfs helemaal kan uitvallen. Hoe ga je hiermee om?

De feiten 

Terug naar de keiharde cijfers: de schatting van het aantal personen dat kampt met de gevolgen van NAH (ca. 500.000) is ongeveer 3 procent van de Nederlandse bevolking*. Slechts 40% van de mensen met NAH, die werkzaam waren voor het letsel optrad, is na 2 jaar weer aan het werk**. 

Hoe ga je hiermee om? Wanneer schakel je een expert in die je medewerker ondersteunt bij zijn of haar loopbaan of wanneer er ander werk gezocht moet worden?

In onze omgeving kennen we allemaal wel iemand die te maken heeft gehad met niet-aangeboren hersenletsel (NAH), bijvoorbeeld een beroerte. Maar NAH kan verschillende vormen aannemen: sommige zijn zichtbaar, andere zijn nog niet gediagnosticeerd of openbaren zich pas na verloop van tijd. Als HR-professional is het belangrijk om te weten hoe je hiermee omgaat en wanneer je een expert inschakelt. In dit artikel zetten we de belangrijkste aspecten uiteen.

Wat is niet-aangeboren hersenletsel (NAH)?

NAH is een beschadiging aan de hersenen die iemand tijdens zijn/haar leven oploopt. Dit kan meerdere oorzaken hebben en kan ontstaan door een oorzaak van buitenaf. Dit noemen we traumatisch hersenletsel. Denk aan bijvoorbeeld:

• een auto-ongeluk;
• een klap op het hoofd of;
• een valpartij. 

Hersenletsel kan ook ontstaan doordat er in de hersenen iets mis gaat, bijvoorbeeld door een:

• hersenbloeding;
• herseninfarct;
• hersenvliesontsteking;
• zuurstoftekort bij een hartstilstand;
• bijna verdrinking of;
• inademing van giftige stoffen. 
  

Ook een hersenziekte, hersentumor of neurologische aandoening kan hersenletsel veroorzaken. Dit wordt niet-traumatisch hersenletsel genoemd.

Wat zijn de gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel (NAH)?

De gevolgen van NAH zijn erg uiteenlopend. Hersenletsel kan zorgen voor lichamelijke gevolgen, maar óók voor gevolgen die niet zichtbaar zijn. Bij niet-zichtbare gevolgen met blijvende veranderingen of restverschijnselen op langere termijn, kun je denken aan problemen zoals: 

• zintuigelijke of cognitieve overbelasting c.q. overprikkeling;
• emotionele / gedragsveranderingen: mensen met NAH kunnen stemmingswisselingen ervaren, zoals depressie, angst of prikkelbaarheid. NAH kan leiden tot impulsief gedrag, gebrek aan inzicht in de eigen beperkingen, of tot veranderingen in sociale vaardigheden;
• vermoeidheid: NAH kan leiden tot een extreme vermoeidheid, zelfs na rustperiodes, wat een grote impact heeft op het dagelijks functioneren;
• slaapproblemen: NAH leidt veelal tot uitdagingen op het gebied van slaap;
• Geheugen-, aandachts- en concentratieproblemen: deze omvatten moeilijkheden met aandacht, concentratie, geheugen en het verwerken van informatie en het ontbreken van overzicht.

Daarnaast kan NAH leiden tot fysieke belemmeringen zoals problemen met mobiliteit, evenwichtsstoornissen, verlamming of coördinatieproblemen of geeft het uitdagingen bij het spreken, begrijpen van taal of het vinden van de juiste woorden. Ook kun je denken aan sensorische problemen zoals overgevoeligheid voor licht, geluid, aanraking of veranderingen in smaak en geur.

Het is belangrijk op te merken dat de symptomen van NAH sterk kunnen variëren van persoon tot persoon, afhankelijk van factoren zoals de ernst van het letsel, de locatie van de beschadiging in de hersenen en de individuele reactie op het letsel.

Ervaren Fith senior adviseurs

Zita Schwab, adviseur bij Fith die zelf NAH heeft, begrijpt als geen ander de complexiteit van deze gevolgen. In 2004 kon zij door een hersenontsteking en hersenvliesontsteking van het ene op het andere moment niet meer praten en lopen. Een lang revalidatietraject heeft ervoor gezorgd dat zij zichzelf inmiddels goed kan managen, alleen haar prikkelverwerking is verstoord. Zij begrijpt als geen ander wat wel en wat niet werkt bij kandidaten met NAH en specialiseerde zich in dit onderwerp: In samenwerking met de wetenschap en kenniscentrum NAH schreef zij twee hulpboeken en het derde boek voor werkgevers is onderweg. Meer over deze boeken vind je hier: https://zitaschwab.nl/publicaties/. Als senior adviseur bij Fith is zij een van de gespecialiseerde adviseurs die advies geeft aan opdrachtgevers en aan collega’s bij Fith die kandidaten met NAH begeleiden.

De meerwaarde van een specialist zoals Fith

De Fith dienstverlening kan ingezet worden bij medewerkers die problemen ervaren tijdens hun loopbaan of bij de zoektocht naar ander werk: loopbaancoaching of verzuimtraject. De senior adviseurs bij Fith zoeken mee in het proces, waarbij ruimte is voor het verdriet en de emoties. Wij werken, in nauwe samenwerking met universiteiten en onderzoekscentra, zoveel als mogelijk op basis van wetenschappelijke methodes en bewezen tools. Onze adviseurs werken aan de hand van bewezen methodieken die zij combineren met hun ervaring uit de dagelijkse praktijk. In een volgend artikel lees je meer over de meerwaarde van Fith bij NAH.

Meer informatie over Fith b.v. vind je hier of bel ons op 088-007 4410

*(Bron: www.zorgvoorbeter.nl cijfers-nah

**(bron: richtlijn NAH & arbeidsparticipatie, 2017).