In ons vorige blog hebben we besproken hoe ASS het werk kan beïnvloeden en hoe je als HR-professional de eerste stappen zet in het ondersteunen van medewerkers die hiermee worstelen. In dit blog gaan we in op het thema Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH); hoe dit het werk beïnvloedt en wat dit betekent voor het werkproces.

Hoe ontstaat NAH?

Zita Schwab, Fith adviseur en expert op het gebied van NAH legt uit dat NAH een verzamelnaam is voor schade die is opgelopen aan de hersenen die in de loop van het leven ontstaan is. Het leidt tot een breuk in de levenslijn. Door deze breuk is er sprake van een veranderd leven; er is een tijd van vóór en een tijd na het hersenletsel. NAH kan ontstaan door traumatisch hersenletsel met een oorzaak van buitenaf. Bijvoorbeeld door een ongeval, een klap op het hoofd of door een val van een trap.  NAH kan ook ontstaan door niet-traumatisch hersenletsel; een oorzaak van binnenuit. Denk daarbij aan een gescheurd bloedvat, een herseninfarct, hersenvliesontsteking.

Wat zijn de gevolgen?

De gevolgen van hersenletsel zijn voor iedereen anders. Dit is onder andere afhankelijk van het soort hersenletsel en de locatie van het letsel. Ook kun je te maken hebben met zichtbare en/of onzichtbare klachten.

Overkoepelende  problematieken bij NAH zijn:

• ernstige vermoeidheid
• prikkelgevoeligheid
• cognitieve klachten (zoals problemen met plannen en organiseren)
• verminderde concentratie
• aandachtsproblemen

Impact op werk

NAH kan grote gevolgen hebben voor het functioneren op het werk. Helaas is het meestal niet meteen duidelijk of iemand wel of niet het eigen werk weer kan oppakken. Tijdens de herstel- of revalidatieperiode komt de werknemer met NAH erachter dat hij anders functioneert dan voorheen. Dit is een lastige periode waarbij werknemer stap voor stap met de beperkingen om moet leren gaan. Na ongeveer een jaar (de chronische fase) kun je spreken van restverschijnselen. De restverschijnselen die iemand dan nog heeft, zijn blijvend.

Een medewerker met NAH wil doorgaans zo snel mogelijk weer de draad oppakken en aan het werk om zo aan zichzelf en zijn omgeving te laten zien weer ‘beter’ te zijn en weer mee te kunnen doen. Het gevaar van overbelasting ligt dan op de loer.

Een medewerker met NAH heeft vaak last van:

• verminderde aandacht
• vermoeidheid of geheugenproblematiek
• een verstoorde prikkelverwerking

Zita vertelt over een voorbeeld uit de praktijk: “Ik begeleidde een werknemer, 40 jaar,  die in de IT branche werkte. Hij liep hersenschade op door een val in de keuken. Aanvankelijk hield de huisarts het op een hersenschudding en hij moest het rustig aan doen. De man kampte met erge hoofdpijn en hij kwam nergens toe. Na 2 weken begon hij weer met een paar uur werken maar dat lukte niet erg. Na 2 uur werken ‘ging het licht uit’ en was hij ‘op’. Hij had moeite met beeldschermwerk, hield last van hoofdpijn, kon zich niet goed concentreren en had veel last van geluid. Na een half jaar kon hij nog steeds niet werken. We spreken dan niet meer van een hersenschudding maar van een Postcommotioneel Syndroom (PCS).”

Handvatten voor HR professionals en werkgevers

Als je een medewerker met NAH begeleidt tijdens zijn of haar loopbaan, re-integratie of bij het voorkomen van uitval, kun je, net als onze ervaren senior adviseurs, de volgende handvatten gebruiken.

1. Realiseer je dat NAH meestal niet zichtbaar is èn dat mensen met NAH zichzelf meestal overschatten. Dat komt omdat ze hun oude leven weer willen oppakken en zich verantwoordelijk voelen voor hun werk. Hierdoor kun je als HR, leidinggevende of als collega de werknemer met NAH overschatten en denken dat hij/zij wel weer de oude functie kan uitvoeren.
2. Maak afspraken met werknemer op welke momenten je contact zult hebben en op welke manier. Bespreek via welk communicatiekanaal, bel niet te vaak en bel niet onverwacht.
3. Doe aan verwachtingenmanagement. Word voorspelbaar, dat scheelt veel stress bij de werknemer.
4. Realiseer je wat de impact is van prikkels die via onze zintuigen binnenkomen. Beeldbellen via Teams of Zoom komen via 2 zintuigen binnen en zijn dus extra vermoeiend.
5. Besef dat herstel bij hersenletsel op en neer gaat. De ene dag kan het beter gaan dan de andere dag.
6. Pas in overleg met de werknemer de werkplek aan. Geen kantoortuin; een gedeeld kantoor kan al een uitdaging zijn. Soms is het voldoende om een buro om te draaien naar de muur zodat de werknemer het rustiger krijgt aan de ogen.
7. Houd rekening met reistijd. Indien mogelijk bekijk of hybride werken een optie is.
8. Zoek tijdig de juiste hulp bij de re-integratie naar werk; denk hierbij aan de bedrijfsarts, arbeidsdeskundige, revalidatie, ergotherapeut en een re-integratiecoach met verstand van NAH.

Tot slot

Het begeleiden van medewerkers met NAH vraagt om kennis, geduld en maatwerk. Door rekening te houden met de impact van NAH en door de juiste begeleiding, lever je als HR-professional of leidinggevende een belangrijke bijdrage aan het herstelproces.

Wil je meer weten over hoe je medewerkers met NAH ondersteunt? Neem dan contact op met Fith. Samen werken we aan een succesvolle terugkeer naar de werkvloer.