Geschreven door Sifra Schers
Echt contact is de basis voor duurzaam effect
Adviseur Peter Peters vertelt..
Het ‘in contact’ komen met mensen gedurende de begeleiding is niet vanzelfsprekend. Zelf heb ik ervaren dat het echt ‘in contact’ komen van een aparte dimensie is. Om dit te duiden ga ik eerst mijn betekenis geven aan het woord ‘contact’. Contact is een samenvoeging van de woorden ‘con’, dat betekent ‘met’ en ‘tactiel’, dat betekent ‘gevoel’. Voor mijn re-integratietrajecten betekent het in contact komen, empathisch en onbevooroordeeld luisteren als basis voor een effectieve begeleiding. Het schrijven van een trajectaanpak waarin de klant zijn of haar behoeften herkent, is voor mij een belangrijke eerste stap in het proces van ‘in contact komen’. Het stipt nakomen van mijn afspraken en de klant houden aan de gemaakte afspraken is daarnaast van belang om het vertrouwen te winnen. Het gestelde doel door de klant vormt een belangrijke bron van inspiratie en geeft hem focus.
Het re-integratietraject kan beginnen……
Het eerste contact tussen mij en de klant vindt telefonisch plaats. Na de voorstelronde eindigt mijn klant met: “Er is teveel gebeurd in mijn leven om allemaal door de telefoon te vertellen. Misschien komt het er nog van tijdens onze gesprekken….”. Hij vertrouwt me en passant nog toe een gekleurd beeld te hebben van re-integratiebureaus en -adviseurs. Ons eerste persoonlijke gesprek met mijn klant vindt bij hem thuis plaats. Zijn 2-kamerappartement heeft een slaapkamer die vol staat met dozen. In de huiskamer ligt een matras op de grond. De TV staat aan. De klant oogt wat aan de zware kant en rookt veel. Ik vertel wat over mezelf en de mogelijkheden in een traject. Mijn klant vertelt over zijn medische situatie, het verlies van zijn baan, een moeilijke jeugd en zijn scepsis over de samenleving. Hij vertelt ook dat door het verlies van zijn baan een deel van zijn waardigheid is verloren en de hoop is vervaagd dat hij nog aan de slag komt. Ik luister en probeer me in te leven in zijn situatie. Na het gesprek rijd ik huiswaarts. [pullquote cite=”(Unknown)” type=”left”]
‘A bird sitting on a tree is never afraid of the branch breaking, because her trust is not on the branch but on it’s own wings. Always believe in yourself’
[/pullquote]
Op de terugweg laat ik het gesprek nog eens de revue passeren. De volgende dag begin ik op mijn laptop aan de trajectaanpak en probeer voor mijn klant een passende en maakbare weg naar succes te beschrijven. Dit doe ik op basis van zijn verstrekte informatie en geuite behoeften. Voor de ontbrekende informatie plan ik nog een extra persoonlijk gesprek. Als ik het concept aan hem voorleg, zegt hij zich gehoord te voelen en vertrouwt me toe dat hij zich herkent in de beschreven situatie en geformuleerde doelen. Hij voegt eraan toe, dat hij op dit moment niet zou weten hoe hij die doelen moet gaan behalen. De man heeft een buitenlandse roots. Ik laat hem een foto zien van een vogel in een boom met de volgende tekst: ‘A bird sitting on a tree is never afraid of the branch breaking, because her trust is not on the branch but on it’s own wings. Always believe in yourself’ (Unknown). Hij kijkt me wat ongelovig aan, maar zijn ogen beginnen te spreken en een glimlach verschijnt op zijn gezicht. Ik weet het zeker, ik ben ‘in contact’.
Intensief persoonlijk contact
Wekelijks hebben we een persoonlijk gesprek, waarin hij o.a. vertelt dat hij van zijn passie zijn beroep heeft gemaakt. Hij was happy totdat……, het beroep dat hij had door omstandigheden niet langer uitgevoerd kon worden. Om privacy redenen ga ik hier niet verder op in. Samen vinden we zes á zeven beroepen waarin mijn klant zou willen werken en waarvoor voldoende aanbod op de arbeidsmarkt is. Mijn klant stelt een prioriteitenlijst op. De stip op de horizon is gezet. Dan vraag ik aan hem zich voor te stellen hoe het zou zijn als hij morgen wakker wordt en kan starten voor 40 uur per week in zijn meest geambieerde job. Ik zie hem zweten en puffen. “Dat ga ik niet trekken” zegt hij, “ik ben niet in conditie, rook te veel en heb moeite om orde te scheppen in mijn dagstructuur”. Tijdens een van de gesprekken leg ik uit dat door kleinere (sub)doelen te stellen, uiteindelijk een groter resultaat bereikt zal worden.
Samen visualiseren we zijn [extra href=”#example” title=”” info=”popover” info_place=”top” info_trigger=”hover” info_content=”Specifiek Meetbaar, Acceptabel, Reëel en Tijdgebonden”]SMART[/extra] doelenschema en leg hem uit dat ik een klankbord in zijn proces van ontwikkeling ben en hem te allen tijde een ondersteunend relatieveld biedt. Inmiddels valt het me tijdens de persoonlijke gesprekken op dat zijn matras verdwenen is uit de slaapkamer. Hij heeft een stappenteller gekocht, doet verwoede pogingen om te stoppen met roken en hij solliciteert regelmatig zonder positief resultaat. Soms raakt hij daardoor in vertwijfeling. Voortdurend laat ik hem inzien dat hij voldoende kwaliteiten bezit en het beste zijn energie kan steken in de keuze om een ‘betere voedingsbodem’ voor succes te zoeken.
Werkgeversnetwerk adviseur
Samen besluiten we om contact te zoeken met mijn netwerk en zijn ietwat stoffig geworden netwerk. Op een dag komt mijn klant bij me, dat hij een kennis heeft gesproken die een beroep uitoefent in het verlengde van zijn passie. Dat beroep vereist een pittige en kostbare opleiding van ongeveer een jaar. Met een baangarantie op zak, schrijf ik voor mijn klant een scholingsverzoek aan het UWV. Ik ken de regels en weet dat dit verzoek buiten de kaders valt, maar gok op de menselijke maat van de mensen bij het UWV. Immers als mijn klant over een langere tijd betaald werk vindt, bespaart hij een aanzienlijke som aan uitkeringen. Als ik de arbeidskundige bij het UWV benader, blijkt mijn klant al in contact te zijn gekomen met de arbeidskundige. Ze vertelt over een uiterst gemotiveerde klant die ze een duurzame werkhervatting gunt. Uiteindelijk krijgt mijn klant akkoord en mag starten voor de opleiding tot zijn geambieerde job.
Nazorg tijdens opleiding
Tijdens zijn opleiding blijf ik zijn steun en toeverlaat. Hij belt me op na zijn eerste examen en zegt met enige aarzeling en emotie in zijn stem: ‘Ik ben gezakt. Zie je wel het gaat me niet lukken. Het UWV zal hierin nooit meegaan’. Ervan overtuigd dat hij er alles aan gedaan heeft dat in zijn macht lag, laat ik hem de spreuk van de vogel weer eens zien. Schoorvoetend zoekt hij contact met de arbeidskundige van het UWV en legt uit dat hij er alles aan gedaan heeft om te slagen voor zijn eerste examen, maar dat het hem op een haar na niet gelukt is. Het UWV is overtuigd en gunt hem nog een herkansing. Op zijn verzoek help ik mijn klant bij de voorbereiding op zijn herexamen en train hem in studievaardigheden. Maar vooral blijf ik hem op zijn kwaliteiten aanspreken en benadruk ik het belang van geloof in eigen kunnen. Voor het herexamen slaagt hij ruim. De ban is gebroken.
Stage met baangarantie
Inmiddels is hij drie examens verder, die allemaal in een keer met succes zijn afgesloten. Hij loopt stage bij het bedrijf waar hij ook een baangarantie heeft en rond het eerste (en grootste) deel van zijn opleiding af. Inmiddels is het re-integratietraject ten einde. De ‘Eindrapportage niet succesvol’ geeft een vertekend beeld. Hoewel nog niet helemaal tastbaar, is mijn klant uitermate succesvol. [pullquote cite=”” type=”left”]
‘‘Als je me nodig hebt, zal ik er voor je zijn.’ Ik weet het zeker, deze klant gaat zijn doelen allemaal halen en….. geheel op eigen kracht.’
[/pullquote]De klant doet aan mij een dringende oproep om hem te blijven begeleiden. Het UWV stemt in en gunt mijn klant nog een extra verkort traject. Tijdens ons laatste telefoongesprek probeer ik met mijn klant een afspraak te maken. ‘Sorry, ik heb het hartstikke druk, mijn agenda zit helemaal vol met prachtige activiteiten’, zegt hij. Daarop geef ik hem terug hoe blij ik voor hem ben en hoe positief en energiek hij overkomt. Ik besluit met: ‘Als je me nodig hebt, zal ik er voor je zijn.’ Ik weet het zeker, deze klant gaat zijn doelen allemaal halen en….. geheel op eigen kracht. Belangrijke succesfactoren waren zijn motivatie, het geloof op eigen kracht zijn doelen te kunnen behalen en het samenspel met externe contacten.
Het succes voor de klant
Het grootste succes kwam echter voort uit het feit dat hij door ‘in contact’ te komen met mij, het UWV, zijn toekomstige werkgever en zijn opleiders een onuitwisbare indruk heeft gemaakt. Allemaal hebben ze gevoel bij mijn klant en gunnen hem een succesvolle en duurzame comeback op de arbeidsmarkt. De vogel vliegt uit en kan weer vertrouwen op de kracht van zijn eigen vleugels.