Geschreven door Bente Oldescholtenhuis
Senior adviseur Wim de Jong: ”Mensen met kanker hebben wel iets anders aan hun hoofd dan UWV-regeltjes.”

Wie is Wim de Jong?
Ik ben 68 jaar geleden geboren in Harderwijk als kind van twee Friese ouders. Ik ben opgegroeid in Twente, dus altijd een beetje noordoostelijk georiënteerd geweest. Ik ben getrouwd en heb twee zoons van 30 en 33 jaar oud. Ik hou van klussen, zowel in ons eigen huis als in dat van onze zoons. Ook geef ik minstens eens per week duiklessen in Havelte. Omdat ik zo van duiken hou, trekken we er regelmatig op uit naar een mooie duikbestemming. Zo gaan we binnenkort met vrienden naar Bonaire en zijn al in Indonesië en Maleisië geweest. Maar Frankrijk, Spanje en Kroatië zijn minstens zo fijn!
Wat heb je hiervoor zoal gedaan?
Toen ik in dienst moest en infanterist werd, beviel me dat zo goed dat ik besloot bij Defensie te blijven. Na een tweejarige officiersopleiding heb ik de meest uiteenlopende functies bekleed. Ik heb met ons gezin nog een tijd in Duitsland gewoond, waar ik het ene moment hoofd personeel was en het andere moment hoofd logistiek. Omdat je bij Defensie elke drie tot vier jaar van functie wisselt, kunt je het zo gek niet bedenken of ik heb het gedaan. Ik heb mijn Defensie-carrière afgesloten in Vught, waar ik commandant van een militair orkest was. Ik kan geen noot lezen maar hou wel van non-verbale communicatie. En laat een dirigent nu net het summum zijn van non-verbale communicatie. Ik heb in die tijd met veel plezier tussen het orkestleden gezeten en naar de dirigent gekeken. Het was letterlijk en figuurlijk een wereldbaan, waarbij ik taptoes draaide van Virginia tot Zuid-Korea.
Hoe ben je bij Fith terecht gekomen?
Toen ik 56 jaar en zes maanden was, ging ik met leeftijdsontslag, zoals dat bij Defensie zo mooi heet. Maar ja, dan zit je ineens thuis. Dat zag ik mezelf niet doen voor de rest van mijn leven. Dus toen ik door een oud-collega werd gebeld dat ze bij Fith op zoek waren naar een re-integratiecoach bij mij in de regio, ben ik meteen gaan praten. Ik had bij Defensie al de nodige coaching opleidingen gedaan, van intuïtief coachen tot systemisch werken en van voice dialogue tot NLP. Dat sprak in mijn voordeel denk ik, want ik werd al vrij snel aangenomen. Het leuke aan coachen vind ik om mensen een spiegel voor te houden, en dat er dan op verrassende momenten ineens allerlei muntjes beginnen te vallen. Ik begeleid veel mensen die in de knoop zitten. Door ze hun verhaal te laten vertellen, verdwijnt langzaamaan de warboel in hun hoofd. Het inzicht en overzicht die vervolgens ontstaan, vormen de basis van waaruit we verder kunnen werken.
Waarom past het Fith werk jou zo goed?
Een van de specialisaties bij Fith is het begeleiden van mensen met kanker. Ik ondersteun dan ook regelmatig kandidaten die kanker hebben of hebben gehad. Je merkt dan vaak dat de periode na de behandeling wordt onderschat. Mensen hebben last van fysieke vermoeidheid en hebben veel emoties te verwerken. Het lijkt veel op een burn-out; beide aandoeningen gaan gepaard met vermoeidheid, stress en concentratieproblemen. Maar het belangrijkste verschil is dat kankerpatiënten vaak geconfronteerd worden met de existentiële realiteit van hun situatie. Dat zorgt voor een diepere emotionele laag. Fith biedt hiervoor gerichte ondersteuning en de juiste tools voor een effectieve en holistische re-integratie, waarbij ikzelf ook altijd in mogelijkheden probeer te denken. Ik help door vooral veel met ze te praten en met ze mee te gaan naar gesprekken met het UWV. Ik push kandidaten nooit om te gaan solliciteren, dat moet echt vanuit henzelf komen. Mensen met kanker hebben wel iets anders aan hun hoofd dan regeltjes. Aan werkgeverskant gaat jammer genoeg vaak al snel het luik dicht als het zwaarbeladen woord kanker valt. Niet zozeer vanwege het financiële risico, maar eerder omdat ze niet weten hoe ze ermee om moeten gaan. Terwijl er zoveel verschillende soorten kanker en stadia zijn. Het kan mensen met kanker juist enorm helpen om weer aan het werk te gaan en niet alleen maar met hun ziekte bezig te zijn. Bovendien, een gezonde medewerker kan ook onder de bus komen. Dat risico is er altijd. Ik wil graag laten zien dat iedereen kwaliteiten heeft. En geef je iemand met kanker een kans, dan heb je een medewerker voor het leven. Mensen die een kans krijgen gaan, om in Defensietermen te blijven, voor je door het vuur.
Waar ben je het meest trots op?
Een aantal jaren geleden alweer begeleidde ik een kandidaat uit Genemuiden, een oud vissersdorp waar iedereen elkaar kende en waar je alleen meetelt als je werk had. De man in kwestie was al vanaf zijn achttiende in de WAO en had nog nooit een compliment van iemand gehad. Toen hij volledig werd afgekeurd, durfde hij overdag niet meer naar buiten, bang voor wat zijn dorpsgenoten van hem zouden denken. Via via heb ik een autopoetsbedrijf gevonden waar hij voor vier uur per dag aan de slag kon. Zijn baas was zo tevreden over hem, dat hij hem af en toe ook graag op de zaak wilde laten passen als hij zelf even weg moest. Maar met die extra uren zou deze kandidaat gekort worden op zijn WAO. Toevallig wist ik dat de man al jaren spaarde voor een eigen zaagtafel. Ik zal nooit de blik in zijn ogen vergeten toen zijn baas tegen hem zei: ‘Pak de bus maar en ga een mooie zaagtafel voor jezelf kopen, die heb je verdiend.’. Dat zijn de momenten waar je het voor doet!
Wanneer is jouw dag geslaagd?
Als het me lukt om een muurtje af te breken. Veel mensen hebben een muur opgetrokken voor de buitenwereld én voor zichzelf: ‘Dit is wat ik laat zien en de rest gaat ze niks aan’. Door veel over mezelf te vertellen, nodig ik mensen uit om zelf ook opener te worden. Vragen en vooral luisteren helpt ze om hun ware gezicht te laten zien. De trajecten van mijn kandidaten duren vaak lang, soms meer dan een jaar. In die tijd leer ik ze heel intens kennen, wat weer van pas kan komen als we bijvoorbeeld bij het UWV op gesprek zijn. Daar vertelde iemand laatst dat ie gerust alweer de hele kamer kon stofzuigen. Terwijl diezelfde persoon mij eerder liet weten dat hij eerst de achterkamer zoog, dan een uur ging rusten en vervolgens de voorkant deed. Die nuance maakt een enorm verschil tijdens zo’n gesprek. Mensen doen zich bijna altijd beter voor dan ze zijn, willen niet klagen. Mijn taak is het om de persoon naast me in bescherming te nemen en het ware verhaal te vertellen.